یکتا محمودآبادی، کمسنترین مجموعهدار کشور است
روی میز، چندین ردیف جعبهکبریت رنگارنگ چیده شده است؛ هرکدام طرحی ویژه و اندازهای متفاوت دارد. بعضی کوچک و ظریفاند، بعضی دیگر کمی بزرگتر، اما همهشان بهقدری چشمنوازند که نمیتوان از نگاه به آنها دست کشید.
یکتا با ذوقی کودکانه و نگاهی پر از شوق، یکییکی جعبهها را برمیدارد، میچرخاند و درباره هرکدام چیزی میگوید؛ آنقدر شیرین و مشتاق حرف میزند که دلت نمیخواهد حتی یک لحظه حرفش را قطع کنی.
یکتافاطمه محمودآبادی، دختر یازدهساله محله امامخمینی(ره)، عنوان کمسنترین مجموعهدار کشور را دارد؛ دختری که امسال در روز جهانی موزه از او قدردانی شد.
جرقه مجموعهداری
یکتا هنوز هم به یاد دارد که چطور جرقه علاقهاش به مجموعهداری زده شد. او تعریف میکند: تولد پنجسالگیام بود که داییام برایم یک بسته کبریت قدیمی هدیه آورد. تا آن روز همیشه کادوی تولدم لباس، اسباببازی یا کتاب بود، اما این بار وقتی جعبههای کبریت با نقشهای متفاوت را دیدم که با نظم کنار هم چیده و بستهبندی شده بودند، از ذوق نمیدانستم چه کنم.
دایی یکتا، از علاقهمندان اشیای قدیمی و از مجموعهداران سکه است. او میخواست خواهرزادهاش را هم با دنیای جذاب مجموعهداری آشنا کند و با همین هدیه متفاوت این کار را کرد. یکتا توضیح میدهد: چند روز فقط عکس جعبهها را نگاه میکردم و لذت میبردم. پدر و مادرم که ذوقم را دیدند، تشویقم کردند تا اگر دوست دارم کبریتهای بیشتری جمع کنم.
از همان زمان، هر بار که کار خوبی انجام میداد، جایزهاش خرید یک جعبه کبریت بود. کمی بعد هم که به مدرسه رفت، پولتوجیبیهایش را پسانداز میکرد تا بتواند جعبههایی را که دوست دارد بخرد.
به نظرم از همان کودکی میتوان علاقه کودکان را کشف کرد و با هدیهای مناسب آن را پرورش داد
یکی از جعبههای کبریت را که رویش مردی با لباس کردی ایستاده است، نشان میدهد و میگوید: مجموعهام بسیار متنوع است و شامل تصاویر اقوام مختلف ایران، نام برندهای قدیمی، نقاط تاریخی و مذهبی، اشیای قدیمی و حتی صور فلکی میشود. البته کبریتهای جدیدتر با عکسهای فانتزی را هم جمع کردهام تا مجموعهام کامل باشد.
چند جعبه دیگر که رویشان تصاویری از سربازان خارجی با لباسهای قدیمی نقش بسته است، توجه مرا جلب میکند. یکتا که نگاه کنجکاو مرا میبیند، با هیجان توضیح میدهد: این کبریتها متعلق به کشور انگلیس و مربوط به دهه ۱۹۵۰میلادی هستند. آنها را از یک سایت اینترنتی تهیه کردم.
کبریتهایی با قدمت حدود یک قرن
از میان تمام مجموعهاش، یکتا بیش از همه به جعبه کبریتهای مینیاتوری و کوچک علاقه دارد؛ «قدمت مجموعهام از دوره پهلوی اول تا امروز است و برخی از جعبهها بهدلیل کهنگی و فرسودگی نیاز به مراقبت ویژه دارند.»
یکتا کبریتها را با دقت در بستهبندی مخصوص قرار میدهد و داخل جعبهای میگذارد تا گردوخاک به آنها نرسد. او میگوید: تصمیم دارم با خرید یک کمد شیشهای به شکل ویترین، کبریتهایم را درمعرض دید بگذارم؛ تماشای آنها برایم بسیار لذتبخش است.

۸۰۰ جعبه کبریت جورواجور
باارزشترین بخش مجموعهاش، مجوز رسمی مجموعهداری است که با افتخار نشان و توضیح میدهد: برای دریافت مجوز، تعداد مجموعه باید به حد مطلوبی برسد تا وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری این مجوز را صادر کند. در حال حاضر بیش از هشتصدجعبه کبریت با طرحهای متفاوت دارم و همچنان در آنتیکفروشیها و سایتهای معتبر دنبال کبریتهای خاص هستم.
یکتا درباره انتخاب کبریت بهعنوان موضوع مجموعهاش میگوید: چند بار قبل از اینکه از داییام بهعنوان هدیه تولد، کبریت بگیرم، تمبر جمع کرده بودم. حتی در روزهای اول که کبریت جمع میکردم، گاهی تمبر هم میخریدم. اما بعد فهمیدم افراد زیادی مجموعه تمبر دارند و دلم میخواست مجموعهام متفاوت باشد.
در حال حاضر، یکتا علاوهبر جمعآوری کبریت، چندماهی است که پاککن نیز جمع میکند و قصد دارد در آینده نزدیک، مجموعهای از پاککنهای قدیمی و نفیس داشته باشد؛ «لوازمتحریر همیشه جزو علاقههای همیشگیام بود؛ برای همین تصمیم گرفتم مجموعهای از پاککن هم داشته باشم.»
قدمت مجموعهام از دوره پهلوی اول تا امروز است و برخی از جعبهها بهدلیل کهنگی و فرسودگی نیاز به مراقبت ویژه دارند
اردیبهشت امسال، جلسهای در موزه بزرگ خراسان برگزار شد که از یکتا نیز بهعنوان یکی از مجموعهداران دعوت شده بود. او در این جلسه با عنوان کوچکترین مجموعهدار کشور مورد تقدیر قرار گرفت. یکتا میگوید: برایم جالب بود که همه افراد حاضر در جلسه بزرگسال بودند و مجموعههای آنها گاهی تکراری بود.
برگزاری نمایشگاه، آرزوی یکتا
یکی از آرزوهای یکتا برگزاری نمایشگاهی است که در آن بتواند مجموعه کبریتهایش را درمعرض دید عموم قرار دهد و دیگران نیز لذت تماشای آنها را تجربه کنند. اما علاقههای او تنها به جمعآوری اشیای قدیمی محدود نمیشود؛ یکتا عاشق آشپزی است؛ «در مدرسه، دانشآموزی فعال هستم. علاوهبر مسئولیت در بسیج و شرکت در فعالیتهای فرهنگی، برای مناسبتها و اعیاد گاهی کیک درست میکنم و با خوشحالی به مدرسه میبرم.»
یکتا برای آیندهاش هم برنامه دارد. بهدلیل علاقه عمیقش به کودکان و تجربه حضور کنار مادرش که در زمینه تربیت کودک فعالیت میکند، تصمیم گرفته است راه مادرش را ادامه دهد؛ «گاهی در کانون فرهنگی که مادرم در آن فعالیت دارد، برای بچههای سه تا چهاردهساله برنامه اجرا میکنم؛ از بازیهای گروهی و فکری گرفته تا برنامههای سرگرمکننده دیگر.»
با همه این فعالیتها نشان میدهد که کنجکاوی و علاقهاش به یادگیری و خلق تجربههای جدید، او را نهتنها به یک مجموعهدار متفاوت تبدیل کرده است، بلکه دنیای اطرافش را نیز رنگارنگ و پرانرژی میکند.

الهامبخش کوچکترین مجموعهدار کشور
سینا صابری، دایی یکتا، بیش از بیستسال است که بهدلیل علاقهاش مجموعهداری میکند و مجموعه سکه، تمبر، دکمه و... جمع کرده است. او میگوید: به نظرم از همان کودکی میتوان علاقه کودکان را کشف کرد و با هدیهای مناسب آن را پرورش داد.
صابری که ابتدا تمبر و سپس کبریت را به یکتا هدیه داده است تا او را با دنیای مجموعهداری آشنا کند، توضیح میدهد: هدیه باید متناسب با سن کودک باشد و درباره مجموعهداری، شیئی را انتخاب کردم که جنبه بصری و تصویری آن آنقدر جذاب باشد که یکتا را جذب کند.
به گفته او یکتا در مدت چندسالی که مشغول جمعآوری کبریت بوده، با تاریخ و قومیتهای مختلف کشور نیز در همین مسیر آشنا شده و ذهن کنجکاوش باعث شده است سؤالات متعددی بپرسد. آقا سینا میگوید: علاقه یکتا به مجموعهداری به حدی است که مرتب با من مشورت میکند تا علاوهبر کبریت، بتواند مجموعههای دیگری هم جمع کند.
* این گزارش سهشنبه ۱۳ آبانماه ۱۴۰۴ در شماره ۶۳۵ شهرآرامحله منطقه ۷ و ۸ چاپ شده است.
